Het begon met een tripje naar Servië om hulpgoederen te leveren aan enkele lokale shelters. Maar voor ze het goed en wel besefte, was Ingrid Martens zelf betrokken bij het dagelijkse reilen en zeilen van zo’n asiel. Sinds haar ontmoeting met Sasha Pesic, die zo’n 700 honden onderdak biedt, reist ze samen met Trees Hendrickx en andere vrijwilligers drie keer per jaar naar Oost-Europa om Sasha’s Shelter verder uit te bouwen.
Het is alweer zeven jaren geleden dat Ingrid voor het eerst naar Servië trok, om de shelters die ze al een tijdje vanop afstand sponsorde te bezoeken. ‘Het doel van de reis was om hulpgoederen te leveren aan enkele lokale shelters’ vertelt Ingrid. ‘Ik had nooit gedacht dat die ene trip naar Servië zo’n impact zou hebben op mijn leven.’
Oorverdovend geblaf
Hoewel Ingrid min of meer wist wat haar te wachten stond, maakte haar eerste bezoek aan het Oost-Europese land een enorme indruk. ‘Ik wist dat de situatie in Servië op geen enkel vlak te vergelijken is met de manier waarop we in België asielen runnen. Toch was ik danig onder de indruk van de eerste twee shelters die ik er bezocht. Er zaten honderden honden in kennels. Er was geen enkel contact mogelijk en het geblaf was oorverdovend, wat bijzonder stresserend moet zijn voor de dieren die er verblijven.’
Dat het ook anders kan, kon Ingrid met haar eigen ogen zien toen ze aanklopte bij Sasha Pesic in Niš, een stadje in het zuidoosten van het land. ‘Het was de laatste shelter op het lijstje’, herinnert Ingrid zich. ‘De situatie waarin de honden bij Sasha zich bevonden, stond in schril contrast met de voorgaande shelters, in positieve zin weliswaar.’ (tekst gaat verder onder foto)
Eyeopener
Ingrid zag hoe alle honden losliepen op het terrein. Ze zagen er duidelijk meer ontspannen en gelukkiger uit dan de honden die ze in de andere shelters zag. ‘Hoewel ook deze shelter nog te veel honden had om goed te zijn, was deze manier van honden houden voor mij een echte eyeopener. Je kon meteen zien dat de meeste viervoeters zowel fysiek als mentaal er beter aan toe waren.’
Toen Ingrid Sasha voor het eerst ontmoette, was hij al enkele jaren bezig. Dat de reddingsactie van vier pups, nu zo’n 14 jaar geleden, het begin zou zijn van een shelter die zo’n 700 honden huisvest, dat had hij zelf niet verwacht. Veel van deze viervoeters werden mishandeld of waren er zo slecht aan toe dat ze ten dode opgeschreven waren. Bij Sasha krijgen ze een tweede kans.
Dagelijks 700 honden voederen
Omdat ook Ingrid haar steentje wilde bijdragen, bleef ze na haar eerste bezoek aan Sasha en zijn honderden viervoeters niet bij de pakken zitten. Samen met haar zus besloot ze terug naar Servië te gaan. Om voorafgaand wat geld voor de shelter te verzamelen, startte Ingrid op Facebook een inzamelactie. ‘Toen kwam ik voor het eerst in contact met Trees. Ze wilde niet alleen het project steunen, maar ook mee naar Servië. We ontmoetten elkaar voor het eerst op de luchthaven van Zaventem. Het was meteen de start van een mooie samenwerking.’
Ook Trees was vanaf het begin zodanig onder de indruk van wat er zich bij Sasha in Niš allemaal afspeelde, dat ze voorstelde om een vzw op te richten. ‘Het was duidelijk dat Sasha extra hulp kon gebruiken’, vertelt Trees. ‘Als je elke dag meer dan 700 honden moet verzorgen en te eten moet geven, dan moet je toch wel wat geld voorhanden hebben. Daarom leek het me een goed idee om een vzw op te richten, om op die manier zo transparant mogelijk geld in te zamelen ten voordele van de viervoeters die Sasha verblijven.’ (tekst gaat verder onder foto)
Bezwangerd aan de ketting
Ondanks dat Sasha sinds de komst van Ingrid, Trees en tal van andere vrijwilligers kan rekenen op extra steun, blijft het vaak dweilen met de kraan open. ‘Wat dierenwelzijn betreft, hinkt het land nog flink achterop’, beweert Trees. ‘Regels worden niet nageleefd, laat staan gecontroleerd. Vooral op het Servische platteland is de situatie schrijnend. Veel honden brengen er hun dagen door aan de ketting. Ze moeten het stellen met een beetje brood en water. De weersomstandigheden zijn er ook onverbiddelijk, van 40°C in de zomer tot -16°C in de winter.’ ‘Servië is een bijzonder arm land’, vult Ingrid aan. ‘Politici nemen weinig initiatief, terwijl staats- en gemeenteasielen – quasi dodingsstations – er de kantjes van afrijden. Niet alleen armoede is een groot probleem. Ook de manier waarop mensen met honden omgaan is betreurenswaardig. Honden castreren is er zelden aan de orde, wat maakt dat teven onafgebroken bezwangerd worden, op straat of aan de ketting. Die pups worden vervolgens gedumpt en komen in het beste geval bij Sasha terecht.’
Improviseren
Met hun vzw willen Ingrid en Trees in eerste instantie de situatie ter plaatse verbeteren. ‘Op dit moment leven de honden in drie geïmproviseerde ruimtes’, weet Trees. ‘Met fundraisers proberen we zoveel mogelijk geld in te zamelen, om tegemoet te komen aan de basisnoden van de dieren en hun leven zo te verbeteren. Vroeger kregen ze enkel een mengsel van brood en vleesafval te eten. Nu krijgen ze ook een paar keer per week brokken. We kopen ook hout en hooi voor de shelter, om de strenge winters door te komen. Verder zijn alle honden die er momenteel verblijven gecastreerd en gesteriliseerd.’ (tekst gaat verder onder foto)
Bouwkamp
‘De afgelopen jaren hebben we beetje bij beetje de infrastructuur verbeterd’, zegt Ingrid. ‘Toen we vaststelden dat zo’n 140 honden geen hok of beschutting hadden, hebben we het jaarlijkse bouwkamp in het leven geroepen. We trekken dan met enkele (honden)vrienden richting Servië om in de shelter te klussen, hondenhokken te bouwen, daken te zetten en houten paletten te maken om het terrein tijdens de winter droog te houden. We hebben ook containers gekocht die extra beschutting bieden en gebruikt kunnen worden als verzorgingsruimte.’
Dat de liefde voor de shelter voor beide dames geen grenzen kent is een understatement. Trees en Ingrid legden hun spaarcenten samen voor een stuk grond van 2.200 m², waarop nu Milena een piepklein huisje deelt met honderden honden. ‘Milena is een kranige dame met MS, die nu zo’n drie jaar in het huisje woont. Ze heeft enkel twee kachels en een zonnepaneeltje ter beschikking. Verder is er geen permanente elektriciteit noch stromend water’, betreurt Trees. ‘Ze kiest er bewust voor om haar leven te delen met de honden.’
Adopties
Ingrid en Trees proberen zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de noodzakelijke medische verzorging. Alle dieren in de shelter worden regelmatig gevaccineerd, ontwormd en ontvlooid. Ze springen financieel bij wanneer mensen in de buurt hun hond willen laten steriliseren of castreren, al is de wachtlijst voor een ingreep lang.
Hoewel het in eerste instantie de bedoeling blijft om de situatie ter plaatse te verbeteren, moeten adopties het aantal honden in de shelter onder controle houden. ‘Het gaat dan vaak om de iets terughoudende, timide types. Ondanks alle moeite om de honden het naar hun zin te maken, kunnen zij moeilijk hun draai vinden. Voor deze viervoeters proberen we een rustige en liefdevolle thuis te vinden,” zegt Ingrid. (tekst gaat verder onder foto)
Geen EU-land
Al is het op zijn minst gezegd niet evident om de honden te herplaatsen. Servië is geen EU-land, wat maakt dat het vaak langer duurt om de honden reisklaar te maken. ‘Een hond uit Servië herplaatsen kan enkel na een rabiësinenting en een daaropvolgende titertest’, weet Ingrid. ‘Omdat deze procedures maanden in beslag nemen, kunnen Servische honden ten vroegste de grens over als ze zeven maanden à één jaar zijn’, vertelt Trees. ‘Maar veel mensen willen liever een pup of hebben geen geduld hebben om te wachten tot de honden reisklaar zijn. Aan de andere kant weten we dan wel dat de mensen die bij ons een hond willen adopteren dat vaak heel bewust doen. Zoals veel organisaties werken we ook met een vragenlijst en gaan we vooraf ter plaatse. Zo willen we zeker zijn dat het juiste hondje bij de juiste mensen terechtkomt. Ondertussen vonden al heel wat viervoeters een prachtige nieuwe thuis.’
Wie Sasha’s Shelter wil steunen, kan meer info vinden op dog-happiness.be. Honden ter adoptie vind je op adopteer.be.
Tekst: Annick Hus
Foto’s: Dog Happiness vzw