Iedereen kan zichzelf een hondentrainer of hondengedragstherapeut noemen. Dat maakt de zoektocht naar gedragsdeskundige hulp voor je hond er niet makkelijker op. Geaccrediteerd gedragstherapeut Judith Fick vertelt waar je op moet letten.
Hondentrainer is een vrij beroep, evenals hondengedragstherapeut. Tegenwoordig worden er ook titels gebruikt als “hondengedragsdeskundige”, “hondenpsycholoog” of “hondencoach”. Daardoor kan het lastig zijn om goede professionele hulp te vinden voor het trainen of verbeteren van je hond zijn gedrag. Om de professionaliteit van een hondentrainer of gedragstherapeut te beoordelen, kun je informatie op websites raadplegen en kijken naar zijn of haar opleiding, ervaring, persoonlijkheid en bijscholingen.
Achterhaalde trainingsmethodes
Vroeger gingen we anders met honden om dan nu. Net als bij het opvoeden van kinderen, is het bij honden niet meer van deze tijd om de focus te leggen op straffen. Toch zijn er nog steeds veel hondenscholen en gedragstherapeuten die deze benadering hanteren. Als je kijkt naar een achterhaalde trainingsmethode, wordt er vaak gewerkt met sliplijnen en wordt er sterk benadrukt dat dominantie een belangrijke rol speelt.
Inmiddels weten we vanuit wetenschappelijk onderzoek dat een hond niet per definitie probeert om de baas te zijn in huis. Ideeën zoals “als eerste eten”, “als eerste door de deur gaan” en het hoger positioneren van jezelf omdat de hond dominant is of dominant zal worden, zijn ouderwetse denkwijzen. De tv-hype van The Dog Whisperer met Cesar Millan, genereerde een heleboel copy cats in België en Nederland. Millans trainingstheorie focust op correcties en is daarom een typisch voorbeeld van verouderde trainingsmethoden.
Samenwerken in plaats van straffen
Tegenwoordig passen we ook bij honden veel meer bekrachtigende leermethoden toe en onderzoeken we hoe we een hond kunnen motiveren om met ons samen te werken. Dit is dus een geheel andere benadering van hondentraining en gedragsverandering. Honden leren op deze manier, net als mensen, graag bij.
Trainer of therapeut?
Een hondentrainer of -gedragstherapeut die moderne trainingsmethoden toepast, heeft (als het goed is) een wetenschappelijke opleiding gevolgd op het gebied van training en gedrag. Een hondengedragstherapeut heeft vanuit die opleiding meer kennis van het gedrag dan een hondentrainer. Hondentrainers hebben dan weer vaak een wat meer praktische inslag.
Er wordt vaak gedacht dat ook een dierenarts goed onderlegd is op het gebied van gedrag, maar dit is niet per se het geval vanuit zijn medische opleiding. Natuurlijk kan een dierenarts wel bijscholing hebben gevolgd of veel ervaring hebben opgedaan. Zo zijn er bijvoorbeeld dierenartsen die gespecialiseerd zijn in gedragstherapie. Net als bij elk beroep is ervaring ook van groot belang. Daarom is het raadzaam om na te gaan hoelang een trainer of therapeut al actief is en waar hij of zij ervaring heeft opgedaan.
Iedere hond is uniek
Als we naar de wetenschappelijke leerprincipes kijken, leert iedere hond op dezelfde manier. Maar er bestaan verschillende types honden. Bepaalde rassen zijn erg zelfstandig en over het algemeen moeilijker te motiveren om “voor je te werken”, terwijl de echte werkhonden dat juist graag doen. Dit hangt deels af van het ras, maar er moet ook gekeken worden naar het individu. Iedere hond heeft zijn eigen unieke kenmerken. Het is vooral belangrijk dat jij als hondeneigenaar van een professional leert om je eigen hond goed te begrijpen. Honden binnen een bepaald ras kunnen niet over één kam geschoren worden. Wel zul je merken dat de ene hondentrainer of therapeut zich meer of minder richt op een bepaald type hond. Of zelf een bepaald type hond heeft. Mogelijk voel je je daardoor meer aangetrokken tot die trainer of therapeut, of juist niet.
Persoonlijkheid
Naast het feit dat iemand de juiste opleiding en ervaring heeft, is het ook belangrijk dat hij of zij qua persoonlijkheid bij je past. Vaak kan je van tevoren kennis maken met een hondentrainer of gedragstherapeut en aftasten of het klikt. Veel hondenscholen bieden de mogelijkheid om een les bij te wonen, met of zonder hond, voordat je je inschrijft voor een cursus. Dat is waardevol: zo kan je zien hoe er lesgegeven wordt en hoe de sfeer is.
Bijscholing
Het is logisch dat een hondentrainer of gedragstherapeut regelmatig bijscholing volgt. Voor veel accreditaties zijn bijscholingen bijvoorbeeld verplicht, al kan de trainer of therapeut wel zelf bepalen welke bijscholing hij of zij volgt. Het gaat erom een bepaald aantal bijscholingspunten te behalen binnen een bepaalde periode.
Het kaf van het koren scheiden
Er zijn een aantal organisaties die je helpen om het kaf van het koren te scheiden. In Nederland zijn dit bijvoorbeeld: Stichting Platform Professionele Diergedragsdeskundigen (SPPD), Tinley, Nederlandse Vereniging van Gedragstherapeuten voor Honden (NVGH) en Dibevo Dierbaar. In Vlaanderen kun je een beroep doen op de Vereniging voor Diergedragsprofessionals (VDG). Als je precies wilt weten aan welke criteria iemand moet voldoen om lid te zijn van zo’n organisatie, kun je de voorwaarden van het lidmaatschap raadplegen.
De ene aanpak is de andere niet
Echter, je zult merken dat er ook bij moderne trainers en therapeuten verschil zit in aanpak, van heel “zacht” tot iets “strenger”. Zelfs binnen een moderne benadering zijn er verschillen. In het beste geval kijkt de trainer of therapeut naar wat het individu nodig heeft, zowel de hond als de eigenaar.
Wil je een indruk krijgen van een beloningsgerichte training en hoe je die kunt toepassen op het gedrag van je eigen hond? Klik hier.
Meer info: www.hondentaak.nl
Tekst en foto’s: Judith Fick