In november 2023 ontsnapte teckel Valerie. Ze werd na meer dan 500 dagen teruggevonden op een Australisch eiland – gezond en zelfs verdikt. “Iemand moet haar eten hebben gegeven”, vermoedt dierenarts Kiki Vleeschouwers van dierenartsencentrum De Merode in Antwerpen. Maar hoe sterk is eigenlijk het overlevingsinstinct van onze huishonden?
Sommige rassen hebben meer aanleg om te jagen – zoals husky’s, beagles of de saarlooswolfshond – maar zelfs dan is dat geen garantie op overleving. “Dat jachtinstinct moet je trainen”, zegt Kiki. “Het zit er wel ergens, maar komt er niet vanzelf uit.” Ook de zintuigen spelen een rol. “Honden hebben een uitstekende neus en een scherp gehoor. Ze kunnen wel een dood dier opsporen, maar dat is niet hetzelfde als actief op jacht gaan.”
Volgens Kiki is een teckel bijvoorbeeld niet geschikt om te overleven in de vrije natuur. “Ze hebben korte pootjes, een korte vacht en zijn gevoelig voor koud weer. Hun oorspronkelijke taak – konijnen uit holen jagen – vereist training en gebeurt onder begeleiding. Ze zijn geen zelfstandige jagers.”
Afhankelijk van de mens
Volgens Kiki kunnen onze doorsnee huishonden, zeker rashonden, zich niet zomaar redden in het wild. “Rashonden zijn zodanig doorgefokt dat ze hun overlevingsinstinct grotendeels verloren zijn”, legt ze uit. “Ze zijn volledig afhankelijk van mensen. Ze weten niet wat eetbaar is, kunnen geen voedsel zoeken en herkennen geen giftige planten.”
Katten redden zich meestal veel beter. “Die hebben hun jachtinstinct behouden. Ik heb zelf katten gehad die nog nooit buiten waren geweest en toch binnen de seconde een vogel vingen die per ongeluk binnen vloog.”
Het menu van een zwerfhond
Als honden op straat belanden, proberen ze zich op andere manieren te redden. “Ze halen vuilnisbakken leeg, knabbelen aan planten, en eten kadavers of uitwerpselen”, vertelt Kiki. “Vooral paardenmest is populair, omdat daar nog voedingsresten in zitten.” Maar dat is geen volwaardig dieet, benadrukt ze. “Je overleeft daar geen 500 dagen mee, zeker niet zonder ondervoed te raken of ziek te worden. Kijk maar naar de zwerfhonden in sommige landen: die zijn vaak uitgemergeld, hebben een slechte conditie en kampen met huidproblemen. In sommige landen worden ze gelukkig bijgevoerd door organisaties of toeristen, anders redden ze het niet.”
Tekst: Alexandra Cares Morales
Foto: Shutterstock
