Hoofdinspecteur Jari en zijn collega’s trainen wekelijks hun diensthonden. Wij woonden een training bij.
Op vrijdag 25 augustus vindt de derde editie van de International K9-Day plaats in Koksijde. Op dit gratis evenement tonen meer dan honderd politiehonden ter land, ter zee en in de lucht wat ze kunnen: speurwerk, pakwerk, patrouillewerk, reddingsoperaties, neerdalen uit een helikopter… Voor de deelnemende diensthonden is de International K9-day een uniek trainingsmoment. Rust roest en dat is bij honden niet anders. Daarom trainen de diensthonden van de politienetwerkorganisatie ANTW4WVL vormen. Wij waren getuige van zo’n training in Nieuwpoort.
Een spel
Deze week start de training in een lokaal van de plaatselijke Chiro. In een bergruimte op de zolder wordt er gesnuffeld tussen gezelschapspelletjes, verkleedkleren en knutselmateriaal. Met z’n gevoelige neus gaat Rex hevig kwispelend op zoek naar verdovende middelen die een collega van zijn baasje vakkundig verstopt heeft. Plots blijft de Mechelse herder stokstijf stilstaan. Hij kijkt achterom naar zijn baasje: het teken dat Rex drugs heeft gevonden. ‘Voor de hond is het een spelletje’, zegt hoofdinspecteur Jari Amerijckx. ‘De hond moet het speuren leuk vinden, anders werkt het niet. Mijn eigen hond, Jaxx, wordt beloond met zijn lievelingsspeelgoedje. Elke diensthond heeft een favoriet speeltje.Bij Jaxx is dat zijn bijtworstje. Thuis mag hij daar nooit mee spelen, hij krijgt het alleen maar als hij aan het werk is.’
Drugshonden
Wanneer Jari’s hond Jaxx tussen stapels opgeplooide tafels en stoelen op zoek is naar verboden producten, is hij even enthousiast als zijn collega-viervoeter die daarnet aan het werk was op de zolder. En tijdens de tweede en de derde zoekopdracht blijft zijn enthousiasme hoog. Het is duidelijk dat de Mechelaar zijn werk graag doet. Technisch gezien moet de carrière van Jaxx nog starten. ‘Hij is nu bijna 2 jaar oud en is nog in opleiding’, verklaart hoofdinspecteur Jari. Zijn loopbaan is een pak langer dan die van z’n hond. Jari werkt intussen 15 jaar bij de politie, waarvan 13 jaar met diensthonden. ‘Naast Jaxx heb ik nog twee andere politiehonden: Roxy en Kida. Roxy is een Duitse herder van 10 jaar. Zij is aan het uitbollen en zal binnenkort met pensioen gaan. Kida, een zwarte Mechelaar, is er nu 6. Zij is een actieve drugshond. Het is de bedoeling dat Jaxx zowel een actieve als een passieve drugshond wordt.’
Een actieve drugshond doorzoekt gebouwen, voertuigen en alle mogelijke terreinen. Zo’n hond wordt ingezet bij huiszoekingen of bij patrouilles op straat. Actieve drugshonden speuren ook naar cash geld, iets wat vaak simultaan gevonden wordt met een drugsvangst. Passieve drugshonden checken dan weer personen en hun bagage. Zij worden vaak ingezet op festivals, in luchthavens en in treinstations.
Bij de politie werken ook honden die brandhaarden controleren op de aanwezigheid van brandversnellers, honden die explosieven detecteren, viervoeters die speuren naar menselijke resten, speurhonden die levende mensen zoeken, patrouillehonden en migratiecontrolehonden. Sinds kort zijn er in België zelfs zogenaamde zedenhonden, honden die in het kader van seksuele delinquentie op zoek gaan naar sperma.
Mechelse en Duitse herders
Dat Jaxx niet enkel een Chirolokaal, maar ook personen kan controleren op drugs, demonstreert de Mechelse herder maar al te graag. Wanneer Jari’s collega-
inspecteurs in een rijtje gaan staan, pikt de hijgende hond er die ene collega uit die een zakje met drugs in z’n broek heeft verstopt. Daarna doen de honden van die collega’s dezelfde oefening. Het valt op dat de roedel een homogene groep is: het zijn bijna allemaal Mechelse of Duitse herders. ‘Onder drugshonden zie je ook weleens een bordercollie, een springerspaniël of een Duitse staande draadhaar’, aldus Jari. ‘Maar in disciplines als patrouillewerk zijn het vooral Mechelaars en Duitsers. Een van onze collega’s heeft een parsonterriër. Dat is misschien wel de kleinste drugshond van België. Alles heeft z’n voordelen en nadelen. Zo’n kleine hond kan makkelijk een Mini Cooper of een Fiat 500 doorzoeken, maar een grote kan bij een huiszoeking makkelijker op een hoog rek zoeken.’
‘Een goede politiehond is stabiel en toont initiatief’
De ideale politiehond
Tijdens een volgende trainingsoefening gaan twee collega’s van Jari met een diensthond op zoek naar een verdachte persoon die zich ergens schuilhoudt in het Chirogebouw. Imposant en zonder vrees betreedt de hond elke kamer. Een politiehond moet uit het juiste hout gesneden zijn, zoveel is duidelijk. ‘De ideale diensthond heeft een zeer stabiel karakter, veel werkdrift en een grote buitdrift, maar moet ook sociaal zijn’, verklaart hoofdinspecteur Jari. ‘Daarom is het niet vanzelfsprekend om de juiste hond te vinden.’ De zoektocht naar zo’n hond begint al in het nestje. ‘Ik test en observeer de pups uitgebreid. Zowel in het nestje als op een voor hen onbekende locatie. Zo wordt duidelijk wie het voortouw neemt, wie er volgt en wie er wegkruipt in een hoekje. Een van de dingen die ik doe is een keukenwekker laten afgaan. Het is normaal dat de pups schrikken van het lawaai. Ik observeer dan welke pup zich snel herstelt en op onderzoek gaat naar waar dat geluid vandaan kwam. Ik ga ook op zoek naar pups die buitdrift en initiatief tonen. Zowel bij patrouillewerk als bij speurwerk is initiatief nemen belangrijk. Een diensthond moet voldoende moedig en onafhankelijk zijn om zijn werk te doen zonder continu achterom te kijken naar zijn baasje.’
Wie het kleine niet eert…
De afgelopen jaren hebben Jari en zijn collega’s enkele grote vangsten gedaan. ‘Tien kilogram marihuana, een kilogram coke. Onlangs hebben we nog 75.000 euro cash geld gevonden.’ Maar die getallen geven Jari minder voldoening dan een bijzondere of moeilijke vondst. ‘Tien kilogram marihuana kan je zonder hond ook vinden, tien gram cocaïne in apart verpakte bolletjes van een gram, verstopt onder traploper niet. Mensen verstoppen drugs op de vreemdste plaatsen: tussen de koffie, in de kattenbak, in een kluis vol WC-verfrissers. Ze hopen zo een hondenneus te omzeilen, maar dat lukt niet. Onlangs hadden collega’s een auto doorzocht zonder iets te vinden. Uiteindelijk heeft mijn hond vijftig gram drugs gevonden in het lampje vooraan in de wagen. Zo’n vangst geeft voldoening. De hond wordt trouwens altijd beloond voor het werk dat hij levert, ook als hij niks vindt.’
Het houdt nooit op
Intussen hebben we de jeugdbeweging verlaten en bevinden we ons in de brandweerkazerne van Nieuwpoort. Op de binnenkoer wordt de brandkraan opengedraaid. De politiehonden doen pakwerk-
oefeningen en lopen onverschrokken door de waterstraal. Een welkome verfrissing op deze snikhete dag. De training zit erop. ‘Na de uren gaat een diensthond met zijn geleider mee naar huis. Thuis zijn mijn drie honden gewone gezinshonden. Ze kunnen zelfs mee naar een familiefeest. Wie als hondengeleider werkt, neemt z’n werk mee naar huis. Onze job stopt nooit: ook als we verlof hebben of ziek zijn, zijn we bij onze honden. Ik spendeer meer tijd met mijn honden dan met mijn vrouw en kinderen.’ Toch zou Jari zijn job niet willen inruilen voor een andere. ‘De vriendschapsband die je met een diensthond opbouwt, is onbeschrijfelijk.’
VRIJDAG 25 AUGUSTUS 2023
International K9-Day
International K9-Day is een evenement volledig in het teken van hulpverleningshonden. Deze diensthonden en hun geleiders (uit binnen- en buitenland) tonen aan het publiek hoe hun honden worden ingezet. Naast de spectaculaire demo’s is er ook een veiligheidsdorp, randanimatie, standjes met hondenspullen, foodtrucks en een bar.
Uur: 10.00u tot 16.00u
Locatie: Koksijde, op het strand, op de Zeedijk en op de parking (Professor Blanchardlaan aan Ster der Zee)
Toegang: gratis
Meer info: k9daybelgium.be
Tekst: Evi Maveau
Foto’s:Steffi Noël
