Een hond trainen begint met een degelijk plan van aanpak. Stel jezelf de vraag wat je je hond precies wilt aanleren en hoe je dat gaat aanpakken. Dat kan bijvoorbeeld met technieken als ‘shaping’ en ‘chaining’. Dit zijn trainingsmethodes die inspelen op de manier waarop een hond leert.
Hoe leert een hond?
Een hond leert simpelweg doordat hij merkt welk gedrag hem iets oplevert. Gedrag dat succesvol is, zal hij herhalen. Gedrag dat niets oplevert, daar zal hij uiteindelijk mee stoppen. Dit leerproces heet operante conditionering en vormt een belangrijk principe binnen de hondentraining.
In de praktijk pas je dit toe door je hond te belonen voor gewenst gedrag tijdens het trainen. Daarbij komt shaping van pas, zeker wanneer je hond een oefening niet meteen begrijpt of volledig uitvoert.
Wanneer ‘shaping’ gebruiken?
Wanneer je hond een oefening nog niet in één keer beheerst, kun je gebruikmaken van shaping: het stapsgewijs opbouwen van het gewenste gedrag. Bij shaping beloon je telkens kleine stapjes in de juiste richting, zodat je hond uiteindelijk begrijpt welk gedrag gewenst is. Ook wanneer hij de oefening nog niet volledig juist uitvoert, krijgt elk gedrag dat in de buurt komt van het eindresultaat een beloning. Zo beseft je hond dat hij op de goede weg is en blijft hij gemotiveerd om het verder te proberen.
Een voorbeeld
Stel, je wilt je hond leren zitten op commando. De eenvoudigste manier is het uitlokken van het gewenste gedrag. Dat kan door de neus iets omhoog en lichtjes naar achteren te lokken, waardoor de achterhand automatisch zakt. Soms lukt dit meteen, maar het kan ook meer tijd vragen.
Als je hond niet goed begrijpt wat de bedoeling is, merk je dat soms aan zijn gedrag:
- Hij gaat andere oefeningen uitvoeren die hij al kent.
- Hij raakt gefrustreerd, wat zich kan uiten in rondrennen of happen.
- Hij haakt af en verliest zijn motivatie.
Je kunt dan de neiging voelen om je hond te forceren in de juiste houding, maar dat veroorzaakt vaak wantrouwen en werkt dus averechts.
Met shaping kun je je hond uitleggen wat wél de bedoeling is, zonder dat hij gefrustreerd raakt of zijn motivatie verliest. Dat doe je door niet alleen het eindresultaat te belonen, maar ook elke kleine poging die je hond dichter bij het doel brengt. Het kan helpen om de oefening op te delen in kleine stapjes.
Met een snoepje in je hand lok je de neus van je hond omhoog en iets naar achteren met als doel dat je hond gaat zitten. Je kunt je hond dan belonen voor elk stapje in de goede richting, bijvoorbeeld voor:
- Het volgen van je hand met zijn neus.
- Het steeds verder omhoog volgen van je hand, waarbij je beloont vóórdat je hond afhaakt.
- Het stap voor stap bewegen van je hand omhoog en naar achteren, verdeeld over zoveel kleine stappen als nodig is. Zo houd je je hond gemotiveerd, eventueel verspreid over meerdere sessies of dagen.
Het is daarbij belangrijk om te vertrouwen op het proces. Niet elke hond leert even snel. Je hond trainen, kan nogal wat geduld vergen.
Chaining
Chaining betekent verschillende losse oefeningen aan elkaar koppelen zodat ze uiteindelijk één vloeiende oefening of volgorde vormen. De kans is groot dat je dit al eens onbewust hebt toegepast tijdens het trainen van je hond. Oefen je bijvoorbeeld vaak dat je hond eerst gaat zitten en daarna gaat liggen, dan kun je na verloop van tijd opmerken dat je hond deze oefeningen uit zichzelf direct na elkaar uitvoert. Honden leren namelijk verbanden te leggen tussen zaken die steeds in dezelfde volgorde voorkomen. Dit kun je in je voordeel gebruiken wanneer je wilt dat je hond bepaalde oefeningen steeds opeenvolgend uitvoert. Wil je dat juist niet, wissel dan regelmatig de volgorde van de oefeningen af zodat je hond ze niet automatisch in een vaste volgorde uitvoert.
Wil je je hond allerlei oefeningen aanleren met behulp van video’s? Dat kan via deze link.
Wil je meer weten?
Judith Fick is eigenaresse van Hondentaak en helpt hondeneigenaren bij het verbeteren van het gedrag van hun hond. Zelf heeft ze twee honden geadopteerd uit Spanje. Judith werkt met moderne trainingsmethodes en is gediplomeerd en geaccrediteerd hondengedragstherapeut met de nodige ervaring. Je kunt mailen naar info@hondentaak.nl als je een vraag hebt over het gedrag en de training van je hond. Kijk op Hondentaak.nl voor meer informatie en gedragsverbeterende cursussen.
