Goed gedrag belonen. Dat is de essentie van hondentraining. Het Agentschap voor Natuur en Bos draait de rollen nu om en beloont hondenbaasjes die hun kwispelende vriend aan de leiband houden. ‘Wie zijn hond aanlijnt, beschermt niet alleen de natuur, maar ook zijn eigen hond’, zegt woordvoerder Jeroen Denaeghel.
GERICHTE CONTROLES
Voor het vierde jaar op rij loopt Hond aan de lijn, ’t zal wel zijn, een campagne van het Agentschap Natuur en Bos van de Vlaamse overheid. In de lente wordt er meer ruchtbaarheid aan de actie gegeven, omdat de natuur dan één grote kraamkliniek is. Een loslopende hond kan al het nieuwe leven ernstig verstoren. ‘Boswachters en natuurinspecteurs houden nu verscherpt toezicht’, waarschuwt Jeroen Denaeghel, woordvoerder van het agentschap.
Er wordt niet alleen gecontroleerd, maar ook geverbaliseerd?
JEROEN DENAEGHEL: ‘Klopt, bij een overtreding stellen boswachters en natuurinspecteurs een verslag van vaststelling op. Daar hangt een administratieve boete van 80 euro aan vast. De boete kan stijgen naargelang de aangerichte natuurschade en recidivegedrag. Wie eerder al werd gepakt, betaalt meer.
Er wordt het hele jaar door gecontroleerd, maar tijdens het weekend van 22 en 23 april, op woensdag 26 april en tijdens het verlengd weekend van 29 april tot en met 1 mei voeren we gerichte controles.’
Een beetje zoals de BOB-campagnes tijdens de eindejaarsdagen en op andere momenten wanneer de alcohol rijkelijk vloeit?
JEROEN: ‘Ja, en naar analogie met de BOB-sleutelhanger die je krijgt als je negatief blaast bij een alcoholcontrole, belonen we de baasjes van aangelijnde honden met een doosje hondensnacks van het merk Hupple. De boswachters en natuurinspecteurs delen de doosjes uit op de data van de verscherpte controles.’
JACHTINSTINCT
Waarom is het belangrijk om je hond aan de leiband te houden?
JEROEN: ‘Om drie redenen: om de natuur, andere natuurbezoekers en je eigen hond te beschermen. Nu, in de lente, is onze natuur kwetsbaar. Een hond die het pad verlaat, kan grondbroeders, zoals nachtzwaluwen, kieviten en eenden verstoren. Hij kan de eieren of jongen opeten, maar ook alleen al zijn aanwezigheid kan ervoor zorgen dat de moeder haar nest verlaat. Het broedsel is dan verloren. Dat is natuurlijk een ecologisch drama als het om zeldzame vogels gaat, zoals de nachtzwaluw, die in heidegebied broedt. Bovendien is de kans klein dat een weggevluchte vogel het volgende broedseizoen terugkeert.
Dan hebben we het nog niet gehad over reekalfjes. Een weglopende ree kan het jachtinstinct van een hond triggeren. Ook van honden die volgens hun eigenaar altijd aan de voet lopen of volledig onder controle zijn. Vorig jaar werd een filmpje verspreid waarop te zien is hoe loslopende honden een reekalf verscheuren in natuurgebied de Latemse Meersen. Twee jaar eerder werd op de mijnterril in Waterschei een reekalfje doodgebeten door twee loslopende honden voor de ogen van een fotograaf. Je moet niet vragen wat er allemaal gebeurt zonder dat er beelden van worden gemaakt…
Opgejaagd door een hond kunnen reeën roekeloos een autoweg oversteken en overreden worden of in zich verwonden aan een prikkeldraad.’
Ook een op het eerste gezicht onschuldig lijkende ontmoeting met een reekalf zou al catastrofale gevolgen kunnen hebben?
JEROEN: ‘Juist, de schade is niet altijd zichtbaar. Als een hond snuffelt aan een reekalf, kan dat al een doodvonnis betekenen voor het dier. De geur van een hond schrikt de moeder af, waardoor ze haar jong verstoot. Het reekalf zal verhongeren en sterven.’
ONDER DRUK
Hoe loopt je eigen hond gevaar als hij niet aangelijnd is?
JEROEN: ‘Als hij achter een ree aan rent, kan hij zelf overreden worden. Hij kan ook worden aangevallen door een everzwijn of door andere hond. Een loslopende hond zal ook vaker in het hoge gras lopen, waar er meer teken zitten dan op het pad. In bermen kan er rattenvergif liggen. Er zijn zelfs nog steeds stropers die vergif leggen om vossen uit te schakelen. Als je hond aangelijnd is, zie je beter wat hij doet en kan je hem wegtrekken zodra hij van een giftige zwam of een dood dier wil eten. Momenteel is er extra voorzichtigheid nodig: de vogelgriep is in het land en er zijn al gevallen bekend waarbij het virus werd overgedragen op een hond.’
‘Mijn hond doet niets’, het is een van de vaakst geventileerde argumenten. Waarom mogen ook deze honden niet loslopen?
JEROEN: ‘Een dier is nooit honderd procent voorspelbaar. Ik weet dat daar discussie over bestaat, maar een hond kan altijd onverwacht reageren. Hij kan bijvoorbeeld schrikken als er plots een jogger of een kind opduikt.
Een loslopende hond kan ook andere natuurbezoekers hinderen, zoals opspringen tegen wandelaars of kinderen die bang zijn voor honden.’
Nog een vaak gehoord argument: waarom mag loslopen niet in Vlaanderen en wel op sommige plaatsen in Wallonië en in andere landen?
JEROEN: ‘Vlaanderen is dichtbevolkt en de natuur is erg versnipperd. De milieudruk is hoog, denk maar aan de stikstofkwestie. Onze natuur is kwetsbaarder dan die van sommige andere landen. Daar komt nog eens bij dat we een grote recreatiedruk hebben: het aantal bezoekers per vierkante meter natuur is hoog. Als daar ook nog eens loslopende honden bijkomen, komt de natuur nog meer onder vuur te staan.’
Bieden jullie een alternatief?
JEROEN: ‘We proberen honden-eigenaars tegemoet te komen met onze hondenlosloopzones. Die kan je vinden op onze website: natuurenbos.be/hondenzones.’
