Veel mensen denken dat alle honden van nature kunnen zwemmen, maar dat klopt niet. Gelukkig bestaan er ook zwemlessen voor honden. Redactiehonden Barney en Pizza volgen zo’n sessie watergewenning bij AniCura Fysio-Fit Anthemis in Ramsdonk.
Bij warm weer kan een frisse duik deugd doen. Ook voor honden. Maar niet elke hond weet instinctief hoe hij moet zwemmen. Er zijn zelfs viervoeters met watervrees! Zwemlessen, waarbij honden onder professionele begeleiding op een veilige en juiste manier leren zwemmen, kunnen dus nuttig zijn. Daarom zijn we vandaag met redactiehonden Barney en Pizza in het zwembad van AniCura Fysio-Fit Anthemis. Fysio-assistent en praktijkmanager Griet Janssens zal beoordelen of mijn honden correct kunnen zwemmen en bijsturen waar nodig.
Zwemvest
Een sessie watergewenning duurt ongeveer een half uur en begint altijd op dezelfde manier: met het afspoelen van de pootjes. Zo blijft het zwembadwater schoon. Daarna moet de hond een zwemvestje aantrekken. ‘Dankzij het zwemvest valt er al een deel van de stress weg’, legt fysio-assistente Griet uit. ‘De hond hoeft zich dan geen zorgen te maken dat hij kopje onder zal gaan en kan zich concentreren op het gebruik van zijn poten, waardoor hij sneller de juiste zwemtechniek onder de knie krijgt.’ Met hun zwemvestjes aan verkennen kruising Barney en Spaanse galgo Pizza aarzelend het zwembad. Dit is 6 meter lang en 1,6 meter diep. Het is uitgerust met een hydraulisch plateau dat kan worden aangepast aan de grootte van de hond, zodat het dier steeds een veilige plek heeft om naartoe te zwemmen. De watertemperatuur ligt tussen de 28 en 30°C, ideaal om in te zwemmen. Nadat Barney en Pizza op hun eigen tempo hebben kunnen wennen aan de nieuwe omgeving, zijn ze klaar voor de volgende stap: wennen aan het water. Barney komt eerst aan de beurt.
Peddelen met vier poten
Barney, een actieve senior met tien jaar op de teller, is een onzekere hond. Ook in het water. In een zwemvijver zal hij wel eens een balletje of speeltje achternazwemmen, maar soms durft hij dat niet en blijft hij aan de kant staan. Het gebeurt ook dat hij halverwege zijn poging staakt en terug de veiligheid van de oever opzoekt. Heeft zijn onzekerheid iets te maken met een gebrek aan zwemtechniek? We zullen het vandaag te weten komen.
Ook in het hondenzwembad ervaart Barney al spanning voordat hij zelfs maar één poot in het water heeft gestoken. Griet probeert hem te overtuigen om op het hydraulisch plateau te stappen, maar dat vindt hij eng en hij begint te blaffen. Met een enthousiaste stem en een zak hondensnoepjes weet ze hem toch te overtuigen. ‘We overhaasten niets, maar werken op het tempo van de hond’, vertelt Griet. ‘Een watergewenning moet een positieve ervaring zijn en kan dus veel tijd in beslag nemen.’
Zodra Barney zich comfortabel voelt, is het tijd voor de volgende stap: Griet laat het plateau naar beneden zakken, zodat zijn lichaam voor ongeveer de helft onder water komt te staan. Even lijkt zijn onzekerheid de bovenhand te nemen, maar het enthousiasme van Griet werkt aanstekelijk. Barney neemt nog enkele koekjes aan en zijn angst ebt weg. Griet blijft de hele tijd bij hem in het water, als zijn rots in de branding. Wanneer Barney zijn eerste baantje trekt, verloopt dat nog wat onwennig. Maar dan lijkt hij te beseffen dat het eigenlijk wel leuk is om samen met Griet een waterspeeltje achterna te zwemmen. Hij begint er zowaar plezier in te krijgen en ik zie zijn zelfvertrouwen toenemen.
Terwijl Barney zwemt, werpt Griet een blik op een tv-scherm waarop livebeelden van een onderwatercamera afspelen. ‘Zo zie ik welke poten een hond gebruikt tijdens het zwemmen’, legt ze uit. ‘Een hond met een goede zwemtechniek houdt zijn lichaam horizontaal, zijn nek gestrekt en gebruikt zijn vier poten. Veel honden gebruiken alleen hun voorpoten, waardoor de achterhand dieper in het water zakt en de kop en nek meer omhoog komen. Bijgevolg beginnen ze ter plaatste te trappelen en geraken ze niet vooruit.’ Hoe Barney het er vanaf brengt? ‘Hij gebruikt zijn vier poten’, verzekert Griet me. ‘En hij doet dat rustig en gecontroleerd.’
Vroeg begonnen is half gewonnen
Na Barneys plonspartij is Spaanse windhond Pizza aan de beurt. Sommige honden voelen zich als een vis in het water als ze zwemmen, Pizza lijkt eerder te spartelen als een vis op het droge. Vaak rent ze vrolijk een zwemvijver in, maar zodra de grond onder haar pootjes verdwijnt, begint ze hevig op-en-neer te springen en spurt ze het water uit. Soms vraag ik me af of ze eigenlijk wel kan zwemmen. Wat als ze ooit eens onverwacht in het water terechtkomt? Weet ze dan wel wat te doen of zinkt ze dan als een blok beton? ‘Na een watergewenningssessie ben je gerust dat je hond kan zwemmen’, zegt Griet. ‘In panieksituaties kan een hond terugvallen op zijn aangeleerde zwemtechniek. We raden aan om al zo vroeg mogelijk met watergewenning te beginnen. Puppy’s kunnen bij ons leren zwemmen vanaf de leeftijd van 12 weken. Watergewenning kan ook nuttig zijn voor hun latere leven. Honden die na een orthopedische operatie moeten revalideren of bijvoorbeeld veel last hebben van artrose, kunnen baat hebben bij hydrotherapie. Als je hond al gewend is aan een hondenzwembad of een onderwaterloopband, kan hij de stap van watergewenning overslaan en kan zijn revalidatie of fysiotherapie meteen starten.’
Windhonden vs. water
Hoewel Pizza kan genieten van pootjebaden in een zwemvijver, lijkt ze momenteel niet erg opgetogen. Met een blik van “moet-dit-nu-echt” kijkt ze ons aan terwijl ze op het hydraulische platform stapt. Angstig is ze niet, opgetogen evenmin. ‘Er zijn hondenrassen die heel graag zwemmen, zoals de retrievers en de meeste kleine jachthondjes,’ zegt Griet, ‘maar windhonden zijn over het algemeen niet gek op water.’
Daarnaast zijn er ook nog honden die door hun lichaamsbouw minder goed kunnen zwemmen, zoals Franse buldoggen, Engelse buldoggen en mopshonden. ‘Allemaal honden met een korte snuit en nek’, verklaart Griet. ‘Ze hebben het moeilijk om hun nek voldoende te strekken en zo hun kop boven water te houden. Als zulke honden bij ons komen voor een zwemsessie, doen we een opblaasbaar bandje rond hun nek om het hen makkelijker te maken.’
Pizza zwemt
De snoepjes die Griet aanbiedt, laten Pizza koud. Ook een speelgoeddolfijntje doet haar niet ontdooien. Toch zwemt Pizza meteen mee wanneer Griet haar met haar meest opgewekte stem overtuigt om een baantje te trekken. Het lijkt wel of Pizza denkt: Kom, laten we dit snel afhandelen. Griet bekijkt de camerabeelden en het verdict luidt: ‘Ze gebruikt haar vier poten en haar houding is correct.’ Omdat Pizza maar weinig animo toont, ronden we de sessie af. Oké, het zal niet haar lievelingsbezigheid worden, maar nu weet ik tenminste dat Pizza wel degelijk kan zwemmen.
Na de zwemsessie worden de honden afgespoeld en afgedroogd. ‘Het zwembad heeft een automatisch filtersysteem zodat we maar zeer weinig chloor hoeven te gebruiken’, aldus Griet. Met een gerust hart vertrek ik naar huis. Mijn viervoeters zullen misschien nooit zwemkampioenen worden, maar ze weten zich wel uit de slag te trekken in het water!
De ene zwembeurt is de andere niet
Bij AniCura Fysio-Fit Anthemis kunnen honden niet alleen terecht voor een sessie watergewenning, maar ook voor andere soorten zwemmen, zoals bijvoorbeeld therapeutisch zwemmen na een orthopedische ingreep, bij artrose of om spieropbouw of gewichtsverlies te realiseren. Bij een sessie seniorzwemmen worden de spieren voor en na het zwemmen in de jacuzzi losgewerkt, krijgt de hond een cardiovasculaire training en is er aandacht voor de algemene spierontwikkeling. Aqua-agility legt dan weer de focus op sporthonden, waarbij er aan de ontwikkeling van de snelle sprintspieren en de flexibiliteit wordt gewerkt. Ten slotte is er ook nog het funzwemmen, waarbij het baasje zelf met zijn hond mag komen zwemmen en plezier primeert.
Meer weten?
www.anicura.be/klinieken/vlaams-brabant-fysiofit
