OORSPRONG
Schapen hoeden is vermoedelijk sinds zo’n vierduizend jaar voor onze tijdrekening een belangrijke economische activiteit in de hoge Pyreneeën. Vandaag zijn er nog steeds herders die de traditie in stand houden. Vaak vertoeven ze in het gezelschap van een actief, ietwat warrig uitziend hondje: de Pyreneese herdershond.
De precieze ontstaansgeschiedenis van de Pyreneese herdershond is onbekend: al zolang men zich herinnert, staat het robuuste hondje daar in de bergen herders bij.
De taakbeschrijving van het Pyreneese herdershondje lijkt eenvoudig op papier: kuddes schapen of geiten van de ene weide naar de andere verplaatsen. In realiteit is het andere koek. Het gaat immers om afgelegen graasgebieden op steile bergflanken. Een snelle denker met een zekere tred, zoals het Pyreneese herdershondje, is nodig om de kuddes doorheen het uitdagende landschap te loodsen. Er werd indertijd bewust gekozen voor een kleine herdershond, omdat die niet al te veel eten nodig heeft. Dat liet de herder toe om meerdere honden en bijgevolg een grotere kudde te houden. Twee Pyreneese herdershonden volstaan om een kudde van duizend schapen te hoeden. En dat is een behoorlijk intensieve taak: daarbij leggen de honden soms meer dan dertig kilometer per dag af.
De Pyreneese herdershond kreeg steeds bijstand van een andere viervoeter: de Pyreneese berghond, een grote, imposante hond die de kudde beschermde tegen dieven en roofdieren zoals beren, lynxen en wolven. Zeg maar: de bodyguard van de kudde!
Doordat hij in de Pyreneeën een relatief geïsoleerd leven leidde, veranderde de Pyreneese herdershond amper doorheen de eeuwen. Indertijd waren uiterlijke kenmerken van ondergeschikt belang. Werkgerelateerde competenties bepaalden met welke honden er werd gefokt.
De petit berger (het kleine herdershondje), zoals hij soms liefkozend werd genoemd, werd voor het eerst echt opgemerkt buiten de Pyreneeën tijdens de Eerste Wereldoorlog. Honderden Pyreneese herdershondjes werden toen ingeschakeld als dienstbodes en speurhonden om gewonde soldaten te zoeken.
Tegenwoordig is het vinnige hondje populair in de agilitywereld.
RASKENMERKEN
Er wordt weleens gezegd dat de Pyreneese herdershond werd gevormd door de wind en de bergen. Het lijkt inderdaad alsof zijn vacht net een stevige windvlaag heeft doorgemaakt. Zijn ruige uiterlijk weerspiegelt het terrein waarin hij zich al eeuwenlang behendig voortbeweegt.
Maar het ene Pyreneese herdershondje is het andere niet. Er bestaan twee varianten die beschouwd worden als aparte hondenrassen: de chien de berger des Pyrénéés à poil long (de langharige) en de chien de berger des Pyrénéés à face rase(met kortbehaarde snuit).
Beide rassen lijken sterk op elkaar, maar er zijn ook verschillen. Zo is het hoofd van de chien de berger des Pyrénéés à face rase bedekt met korte haartjes (vandaar de naam “face rase”). Zijn snuit is ook iets langer dan die van de “poil long”. De face rase is iets groter en heeft een korter lichaam dan zijn neefje. Hij heeft een vierkantige lichaamsbouw.
Met een schofthoogte tussen 40 en 54 centimeter is de Pyreneese herdershond een mooi middenmaatje. Hij is de kleinste Franse herdershond. Zijn slank, atletisch lichaam en zijn compacte bouw maken hem uiterst wendbaar en snel.
KARAKTER
Een klein hondje met een sprankelende persoonlijkheid. Zo zou je dit herdershondje uit de bergen kunnen noemen. De Pyreneese herdershond is ondeugend, slim en zeer actief. Typerend is het snelle reactievermogen van deze hond. Hij is vliegensvlug, in denken en in doen.
Wat opvalt als je de Pyreneese berghond beter leert kennen, is dat hij behoorlijk zelfstandig is. Soms zelfs een tikkeltje eigenwijs. Dat heeft alles te maken met zijn verleden. Wanneer hij een kudde schapen moest verplaatsen, kreeg hij maar weinig instructies van de herder. Voor een groot deel moest de Pyreneese herdershond het zelf uitvissen en initiatief nemen. Indertijd stond deze taaie, outdoorsy hond in weer en wind paraat bij zijn kudde. Vandaag staat hij nog steeds klaar, maar dan voor uitdagingen met z’n baasje in de gezonde buitenlucht.
OPVOEDING
Een pittig, eigenwijs hondje vraagt om een consequente eigenaar. Mag de Pyreneese herdershond niet op de zetel, laat het dan ook niet “maar één keertje” toe, want hij vergeet zoiets nooit meer. Leergierig als hij is, kan hij ook snel ongewenst gedrag aanleren.
Vergis je niet, ondanks zijn hoge aaibaarheidsfactor is de Pyreneese herdershond een echte workaholic. Hij is enorm toegewijd aan zijn herder (of baasje) en snakt naar een taak. Met twee blokjes om per dag komt hij niet aan zijn trekken. Als je niet van plan bent om een kudde schapen te nemen, zal je zijn energie moeten kanaliseren naar andere activiteiten, zoals bijvoorbeeld een hondensport. Hij is erg toegewijd aan zijn baasje en vertoont een grote will to please. Dat in combinatie met zijn atletische bouw en zijn intelligentie maakt hem geschikt voor zowat alle hondensporten. Agility, dogfrisbee, flyball, canicross, dogdance, speuren: hij is bereid om het allemaal te leren, zolang hij dat maar samen met zijn baasje kan doen. De Pyreneese herdershond maakt sowieso een diepe connectie met zijn eigenaar. Maar die band wordt nog intenser wanneer je een sport met hem beoefent.
GEZONDHEID EN VERZORGING
De Pyreneese herdershond een gezond hondenras dat zelden wordt geconfronteerd met medische aandoeningen. Uiteraard blijft geen enkel hondenras gespaard van gezondheidsproblemen, ook niet dit robuuste herdershondje. Aandoeningen die kunnen voorkomen bij het ras zijn onder andere heupdysplasie, elleboogdysplasie, patellaluxatie en epilepsie. Daarom is het aangeraden om alleen een pup te kopen bij een betrouwbare fokker die de ouderdieren zorgvuldig uitzoekt en onderwerpt aan de nodige gezondheidsonderzoeken.
LEVEN MET EEN PYRENEESE HERDERSHOND
Familie staat centraal voor de Pyreneese herdershond. Hij wordt graag betrokken bij het gezinsleven en maakt bij alles “zeer aanwezig” mee. Telt zijn gezin kinderen? Dan is hij wellicht hun beste speelkameraadje. De ondeugende en onvermoeibare Pyreneese herdershond is altijd kandidaat om te dollen in de tuin. Natuurlijk is het belangrijk dat de ouders een oogje in het zeil houden, maar dat geldt bij ieder hondenras.
Ook andere huisdieren en honden vormen doorgaans geen probleem. Al durft de Pyreneese herdershond wel eens wat overheersend te zijn. De kans bestaat dat hij de kleinste viervoeter des huizes is, maar wel de baas speelt over zijn grotere soortgenoot(en). Hij is niet het type hond dat zich laat doen. Staat het hem niet aan, dan laat hij dat duidelijk weten.
